Raičević: Budućnost Bara je u održivom razvoju
Foto: Naslovna Feral.bar
Opština Bar je fokusirana na projekte koji ne narušavaju prirodne resurse, već ih koriste na pametan i održiv način, jer upravo u toj ravnoteži između razvoja i očuvanja leži budućnost Bara, saopštio je za Glasnik predsjednik Opštine Dušan Raičević, kojeg smo intervjusali povodom sticanja BFC SEE sertifikata koji se dodjeljuje opštinama sa povoljnim poslovnim ambijentom.
-Želimo investicije koje doprinose zapošljavanju, diverzifikaciji lokalne ekonomije i unapređenju kvaliteta života građana.
Riječ je prije svega o ulaganjima u turizam visoke dodate vrijednosti, zelenu energiju, IT sektor, kreativne industrije i poljoprivredu sa prerađivačkim potencijalom-pojasnio je Raičević.
U kojoj mjeri cijenite značaj ovog sertifikata i njegov doprinos prepoznatljivosti Opštine u očima investitora i generalno poslovne zajednice?
-Dobijanjem BFC SEE sertifikata, Opština Bar je prvi put i zvanično potvrđena kao lokalna samouprava sa povoljnim poslovnim okruženjem čime se, uvjeren sam na opšte zadovoljstvo, svrstala među gradove u regionu koji ispunjavaju visoke standarde transparentnosti, efikasnosti i predvidivosti u radu sa privredom.
To svakako predstavlja svojevrsnu potvrdu ispravnosti zalaganja ove lokalne uprave da bude primjer dobrih praksi i uspješnog upravljanja, ali svakako i podstrek da se nastavi započetim putem, a sve u cilju pružanja najboljih i najefikasnijih usluga kako građanima tako i privredi.
Svakako, želim da dodam da Bar ima velike, i nadasve neiskorištene, potencijale kada je u pitanju razvoj privatnog biznisa što potvrđuje i kontinuitet uspješnosti programa Opštine Bar za podršku barskim preduzetnicima i preduzetnicama koji iz godine u godinu bilježe sve veći opseg kako biznis planova tako i iznos plasiranog novca za podršku istima, što nam sve ukupno daje za pravo da vjerujemo da je ovaj sertifikat još jedan pozitivan iskorak Bara u razvoju modernog i uspješnog biznisa.
Foto: Shutterstock
Kakva unapređenja ste postigli u biznis ambijentu u periodu pripreme za dobijanje sertifikata? Da li te promjene jasno prepoznaju poslovni ljudi?
-Važno je istaći da je proces sertifikacije trajao gotovo dvije godine i obuhvatio je tri zahtjevne faze – evaluaciju, implementaciju i verifikaciju.
Od početne faze u novembru 2023. godine, kada smo mapirali ključne oblasti na kojima je potrebno raditi, a zahvaljujući intenzivnom radu, sprovedenim mjerama i unapređenju u oblasti ekonomskog razvoja, digitalizacije i saradnje sa privredom,
Opština Bar je uspjela da u finalnoj, verifikacionoj fazi udvostruči svoju ocjenu i dostigne ukupan nivo ispunjenosti kriterijuma od 81,04%.
To sasvim dovoljno svjedoči o činjenici da su sve lokalne službe bile u potpunosti posvećene ovom poslu i zajedničkom cilju, a to je da pozicioniramo Bar kao opštinu koja ima stabilan, moderan i partnerski orijentisan pristup razvoju lokalne privrede i privlačenju investicija jer u svakoj prilici ističem da je razvoj biznisa dvostrana partnerska priča u kojoj moramo biti podrška i oslonac jedni drugima.
Kada govorimo o konkretnim aktivnostima, tokom ovog procesa unaprijedili smo ključne oblasti koje direktno utiču na poslovni ambijent.
Jedna od najvažnijih aktivnosti svakako jeste formiranje Sekretarijata za lokalni ekonomski razvoj koji je nastao iz namjere lokalne uprave da se putem instutucionalnog mehanizma obezbijedi strateško i održivo upravljanje ekonomskim potencijalima našeg grada.
Kao takav, Sekretarijat ima ključnu ulogu u kreiranju povoljnog poslovnog ambijenta, jačanju konkurentnosti, unapređenju uslova za razvoj preduzetništva i unapređenju investicionog ambijenta, kao i povezivanju lokalne uprave, privrednih subjekata, investitora i građana.
Sa namjerom da kao odgovorna lokalna uprava obezbijedimo privredni rast koji je zasnovan na održivim principima i koji ima snažne temelje u oblasti mikro, malih i srednjih preduzeća, formirali smo i posebno Odjeljenje za preduzetništvo i inovacije, koje djeluje u okviru Sekretarijata za lokalni ekonomski razvoj.
Odjeljenje je danas svojevrsni focal point privrednih dešavanja i poslovnih prilika u Baru, odnosno centralno mjesto podrške svim privrednim subjektima.
Kada to kažemo mislimo na činjenicu da Odjeljenje pruža servisnu i savjetodavnu podršku, radi na razvoju i promociji preduzetništva, pruža podršku u uvođenju inovacija u poslovanje i podstiče digitalnu transformaciju, organizuje edukaciije iz oblasti menadžmenta, inovacija, marketinga i poslovnih vještina, ali radi i na promociji lokalnih preduzetnika, proizvoda i usluga.
Pored toga, kroz rad Sekretarijata za lokalni ekonomski razvoj posebno smo posvećeni i privlačenju domaćih i stranih investicija kroz promociju Bara kao atraktivne destinacije za ulaganje i aktivnu saradnju sa investitorima, pa smo s tim u vezi kreirali i novi web portal „Invest in Bar“, namijenjen domaćim i stranim investitorima, sa kompletnim informacijama o troškovima poslovanja, procedurama i investicionim potencijalima,
Uvedeni su onlajn servisi – uključujući e-plaćanje lokalnih taksi i naknada, kao i sopstveni GIS sistem sa podacima o zemljišnim parcelama, objektima i infrastrukturi.
Foto: Media Biro
Značajno smo unaprijedili saradnju sa poslovnom zajednicom kroz djelovanje Savjeta za lokalni ekonomski razvoj, poboljšali smo kapacitete i efikasnost administracije, uz jačanje transparentnosti i dostupnosti informacija.
Ono što ipak sa posebnim zadovoljstvom ističemo jeste činjenica da su naši privrednici u Baru ove promjene jasno prepoznali.
Tokom sprovedenog anketiranja, koje je bio sastavni dio procesa sertifikacije, privredni subjekti su iskazali visok nivo zadovoljstva otvorenošću lokalne uprave, našom spremnošću za saradnju i mogućnošću da njihovi prijedlozi budu uvaženi.
Posebno je istaknuto da je u prethodnom periodu uspostavljen dijalog između javnog i privatnog sektora koji daje konkretne rezultate.
Zbog toga nas čini ponosnim da smo prepoznati kao proaktivan partner privrede i lokalna uprava koja ne čeka investitore, već aktivno i posvećeno gradi predvidljivo i transparentno okruženje za njih.
U kojim oblastima ste ostvarili najznačajniji napredak tokom ovog procesa?
-Najznačajniji napredak ostvarili smo u kriterijumima Privredni savjet (K3), Predvidljivost troškova poslovanja (K6) i Digitalizacija administrativnih postupaka (K10). Osnivanjem i aktivnim radom Savjeta za ekonomski razvoj, uspostavili smo mehanizam stalnog dijaloga sa privrednicima. Sugestije Savjeta se pažljivo analiziraju, a čak 40% predloga je implementirano u radu lokalne uprave.
Na polju predvidljivosti troškova poslovanja, svi troškovi, procedure i obrasci dostupni su javno putem dvojezične platforme „Invest in Bar“, što je podiglo nivo transparentnosti i povjerenja i značajno olakšalo administrativne procedure.
Konačno, u oblasti digitalizacije, Bar je napravio značajan iskorak uvođenjem online servisa za e-plaćanja, OPSYS sistema, Geoportala i elektronskog podnošenja prijava, čime smo postavili temelje za koncept „pametnog grada“ i efikasniju administraciju.
Najveći dio posla u kreiranju ambijenta je svakako pripao Opštini, međutim koliko su privrednici kroz saradnju sa Vama i organima opštine doprinijeli ovom procesu?
-Privrednici su imali ključnu ulogu u ovom procesu.
Naš cilj nikada nije bio da sami definišemo šta znači „povoljan biznis ambijent“, već da ga kreiramo zajedno sa onima koji u njemu posluju, pažljivo osluškujući njihove realne potrebe i u skladu sa tim ulažemo maksimalne napore da u što većoj mjeri eliminišemo biznis barijere.
Kroz Savjet za ekonomski razvoj, direktne konsultacije i zajedničke projekte, privrednici su dali dragocjene sugestije koje smo pretočili u konkretne mjere — od izmjena lokalnih odluka, do prilagođavanja komunalnih naknada i kreiranja programa podrške preduzetništvu.
Ta saradnja je zasnovana na povjerenju i transparentnosti, i vjerujemo da je upravo to najveća vrijednost ovog procesa.
Sa kojim izazovima se još susrećete u kreiranju poslovne klime u Vašoj opštini i da li postoje planovi za njihovo otklanjanje?
-Izazovi postoje, prije svega u daljoj digitalizaciji, boljem povezivanju lokalne administracije sa državnim platformama, i jačanju institucionalne podrške start-up kompanijama i inovativnim biznisima.
Nažalost, lokalna uprava uprkos želji i posvećenosti, nije u mogućnosti da pruži poršku u željenoj mjeri i pod tim prvenstveno mislim na visok stepen centralizacije u donošenju odluka što ukupan put razvoja privatnih biznisa može značajno da oteža.
Svakako da se tu kao jedan od izazova nameće i potreba za efikasnijim sistemom upravljanja imovinom i prostornim planiranjem, kako bi investitori imali brži uvid u mogućnosti ulaganja, ali opet, lokalna uprava je tu samo jedan od aktera i nažalost bez maksimalne posvećenosti i uključenosti svih, upitno je da li se može dostići poslovni ambijent u kojem će svi biti zadovoljni.
Bez obzira na sve izazove, u planu je jačanje kapaciteta za razvoj javnoprivatnih partnerstava i uvođenje novih programa obuke i savjetovanja za preduzetnike u saradnji sa obrazovnim institucijama i međunarodnim organizacijama.
Foto: Shutterstock
Kakve investicije priželjkujete u Vašoj opštini?
-Bar ima ogroman potencijal i otvoren je za održive i odgovorne investicije. Kao grad smo nekada bili prepoznati kao saobraćajno čvorište, ali se takva pecepcija ubrzano mijenja.
U prethodnim godinama započete su višemilionske investicije u oblasti turizma pa će tako naš grad imati više hotelskih kapaciteta visoke kategorije što će doprinijeti valorizaciji našeg bogatog i neiskorištenog tu rističkog potencijala koji imamo kao grad na dvije čarobne obale, kako mi to volimo kazati.
Želimo investicije koje doprinose zapošljavanju, diverzifikaciji lokalne ekonomije i unapređenju kvaliteta života građana.
To su prije svega ulaganja u turizam visoke dodate vrijednosti, zelenu energiju, IT sektor, kreativne industrije i poljoprivredu sa prerađivačkim potencijalom.
Svakako da smo fokusirani na projekte koji ne narušavaju prirodne resurse, već ih koriste na pametan i održiv način, jer upravo u toj ravnoteži između razvoja i očuvanja leži budućnost Bara.
Kakve rezultate očekujete u sferi biznisa do naredne resertifikacije po BFC SEE standardu?
-U ovom trenutku, očekujemo dalji rast broja registrovanih preduzetnika, povećanje obima investicija, kao i prepoznatljivost Bara kao „business-friendly“ destinacije ne samo u Crnoj Gori, već i na regionalnom nivou.
Prepoznajući izazove, planiramo da u narednom ciklusu dodatno radimo na jačanju digitalnih servisa, serviuslova da lokalna uprava funkcioniše u potpunosti po principima otvorenih podataka i pametne administracije.
Svakako da smo svjesni činjenice da je pred nama još dosta obaveza i izazova na koje moramo adekvatno odgovoriti kako bi ispunili našu namjeru, a to je da postanemo opština koja je dostigla nivo od 100% ispunjenosti kriterijuma i usklađenosti sa standardom.
Ipak, uvjeren sam da ćemo posvećenim zajedničkim radom javnog i privatnog sektora, u narednom periodu postati referentna opština za preduzetništvo i inovacije u Crnoj Gori i primjer dobre prakse u unapređenju lokalnog ekonomskog razvoja-.
- Tagovi:
- Bar
- Opština Bar
- Dušan Raičević
- Održivi razvoj
