I MI Boke: OSI da imaju obezbijeđen pristup kvalitetnoj njezi i podršci za samostalan i dostojanstven život
Foto: MSS
Inicijativa mladih s invaliditetom Boke (I MI Boke) pozvala je nacionalne i lokalne vlasti da preduzmu sve neophodne mjere u skladu sa ratifikovanim međunarodnim dokumentima i domaćim zakonodavstvom, kako bi osobe s invaliditetom (OSI) imale obezbijeđen pristup kvalitetnoj njezi i podršci u mjeri koja im je neophodna za samostalan i dostojanstven život, saopštili su iz I MI Boke.
Povodom Međunarodnog dana njege i podrške, iz I MI Boke su podsjetili da je od 11. novembra prošle godine licencirana za pružanje usluga personalne asistencije i pomoći u kući, od strane Ministarstva socijalnog staranja, brige o porodici i demografije (MSS).
-Nakon nepunih godinu dana, I MI Boke ima devet korisnika/ca usluge personalne asistencije iz Kotora, Nikšića, Podgorice i Pljevalja i 13 korisnika/ca usluge pomoći u kući iz Kotora, Herceg Novog, Tivta i Podgorice, među kojima je i šestoro djece s invaliditetom-navode iz ove NVO.
Oni dodaju da je u toku par postupaka za ostvarivanje prava na korišćenje ovih usluga kod I MI Boke, pa se ubrzo očekuje ponovno povećanje broja njihovih korisnika/ca.
-Korisnici/e licenciranih usluga I MI Boke ističu veoma visok nivo zadovoljstva uslugama, naročito imajući u vidu da iste obuhvataju i mjesečne sastanke grupa samopomoći na kojima se oni/e informišu o važnim pitanjima za usluge ali i prava OSI uopšte.
U praksi postoje mnoge prepreke u ostvarivanju prava OSI na usluge personalne asistencije i pomoći u kući, među kojima se ističu nedovoljan broj sati koji priznaju centri za socijalni rad i resorno Ministarstvo, i nedostatak političke volje lokalnih samouprava da u adekvatnoj mjeri učestvuju u pokriću troškova dodatnih sati.
Naime, čak i u slučaju OSI i djece s invaliditetom koja imaju potrebu za 24-časovnom podrškom, prava na ove usluge priznaju se u obimu najviše od 40 sati sedmično.
Zbog toga je I MI Boke prinuđena da pregovara sa lokalnim samoupravama o finansiranju dodatnih sati usluga ili ih obezbijedi putem projekata-kazali su iz I MI Boke.
Ukazali su da ovi napori I MI Boke do sada nisu dali adekvatne rezultate.
-Iako je to više puta potvrđivano tokom pregovora sa Sekretarijatom za kulturu, sport i društvene djelatnosti, Opština Kotor ne finansira dodatne potrebne sate usluga personalne asistencije i pomoći u kući za OSI iz Kotora-podsjetili su iz I MI Boke.
Ukazali su i da je lokalna uprava nedavno prebacila finansiranje usluge pomoći u kući za djecu s invaliditetom na JU Dom starih „Grabovac“ Risan, čime je, kako su ocijenili, odgovornost za njen kontinuitet i kvalitet “prenijela na ustanovu čije iskustvo i djelatnost nisu usklađeni sa potrebama ove grupe korisnika/ca”.
-Očekujemo da će Opština Kotor izdvojiti potrebna sredstva za finansiranje dodatnih sati usluga personalne asistencije i pomoći u kući za OSI iz Kotora tokom 2026. godine, u skladu sa kalkulacijama troškova koje je I MI Boke dostavila Sekretarijatu za kulturu, sport i društvene djelatnosti-poručili su iz I MI Boke.
Sa druge strane, kako su dodali, Glavni grad Podgorica je ove godine prekinuo višegodišnju praksu da u odlukama u budžetu opredijeljuje sredstva za finansiranje usluge personalne asistencije koji pruža Crveni krst Podgorica, koji nema licencu za pružanje ove usluge, što pokazuje neusklađenost i neodgovornost u sprovođenju zakona.
-Zbog toga je ove godine Sekretarijat za socijalno staranje raspisao Javni poziv za raspodjelu 175.000 eura za finansiranje projekata nevladinih organizacija u oblasti socijalne i dječije zaštite.
U želji da se ova sredstva rasporede po principu „dati svima po malo“, I MI Boke je dodijeljeno svega 4.000 eura od traženih 61.686,72 eura za dodatne sate usluga personalne asistencije i pomoći u kući potrebne OSI i djeci s invaliditetom iz Glavnog grada-kazali su iz I MI Boke.
Poručili su da očekuju da će Sekretarijat za socijalno staranje usvojiti Žalbu koju je I MI Boke izjavilo protiv ovakve Odluke, te opredijeliti potrebna sredstva za finansiranje dodatnih potrebnih sati ovih usluga za OSI iz Podgorice u 2026. godini.
-S obzirom da je u toku izrada novog Zakona o socijalnoj i dječijoj zaštiti, u čemu učestvuje I MI Boke kroz rad Radne grupe MSS za izradu Nacrta ovog dokumenta, očekujemo da će se Zakonom adekvatno propisati odgovornost države i lokalnih samouprava u priznavanju, finansiranju i obezbjeđivanju potrebnog broja sati usluga personalne asistencije i pomoći u kući za OSI-rekli su iz I MI Boke.
Istakli su i da očekuju da centri za socijalni rad i MSS donose rješenja o priznanju prava OSI na ove usluge u skladu sa odlukama o stepenu podrške koje I MI Boke, shodno propisima, donosi kao licencirani pružalac usluga.
